50 LAT REAKTORA MARIA

nr katalogowy: 148744

MARIA – to jedyny działający obecnie reaktor w Polsce. Imię to nadano na cześć Marii Skłodowskiej-Curie. Od 50 lat oznacza dla nauki możliwość prowadzenia unikatowych badań, dla państwa zaplecze kadr niezbędnych do wdrażania energetyki jądrowej, zaś dla milionów ludzi materiały do diagnostyki i terapii nowotworów W grudniu tego roku minie 50 lat od osiągnięcia po raz pierwszy stanu krytycznego reaktora MARIA, pracującego do dziś w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Świerku. Wspomniany stan krytyczny to po prostu stan równowagi między czynnikami dążącymi do wzmagania i wygaszania częstości rozszczepień jąder uranu zawartych w paliwie. W takich warunkach reaktor ma określoną stałą moc. MARIA, uruchomiona w grudniu 1974 miała stać się zapleczem treningowym, naukowym i technologicznym dla planowanej elektrowni jądrowej w Żarnowcu. Jednocześnie wybór konstrukcji i geometrii rdzenia reaktora nacelowano na możliwość równoczesnej realizacji całego szeregu eksperymentów z dziedziny fizyki i techniki jądrowej oraz na umożliwienie produkcji izotopów promieniotwórczych o dużej aktywności. Z projektu budowy elektrowni w Żarnowcu zrezygnowano w 1990 roku na fali strachu po katastrofie w Czarnobylu oraz w wyniku przełomu politycznego skutkującego demokratyzacją procesów decyzyjnych w Polsce. Reaktor MARIA, od wygaszenia w 1994 roku również znajdującego się na terenie Świerku reaktora EWA, pozostał jedynym tego typu obiektem na terytorium naszego kraju. Warto podkreślić jednak, że dzięki wielu modernizacjom, jest to już zupełnie inny obiekt niż w początkach eksploatacji. Być może wkrótce stanie się, podobnie jak w swoich początkach, jedyną w kraju okazją do testowania techniki i szkolenia kadry wracającej do łask energetyki jądrowej. Zgodnie z danymi Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej, w Europie (wyłączając Rosję) działa obecnie 39 reaktorów jądrowych i zestawów podkrytycznych (które wymagają ciągłego […]